Medrese v. Üniversite: Geri Kalmanın ve İlerlemenin Karşılaştırmalı Tarihçesi

Medrese ve üniversitenin tarihsel gelişimini karşılaştırmalı olarak inceleyebilmek için, Hristiyanlık ile İslamiyet’in iyi anlaşılmasının yanında, bu dönemlerin tarihsel arka planının da iyi bilinmesi gereklidir. Medrese de üniversite de başlarda aynı amaçla, dini birer eğitim kurumu olarak kendi doktrinlerini aşılamak amacıyla kuruldu; medrese herhangi bir değişim göstermezken üniversite bugünkü halini aldı. Kemal Gürüz, bu çalışmasında tüm tarihi arka planı önüne bir harita gibi açarak medreseden üniversiteye doğru bir karşılaştırma yapıyor.

Sevgili dostum, ülkemizin kanaatimce Hasan Ali Yücel’den sonra yetiştirdiği en büyük eğitimcisi ve eğitim uzmanı Prof. Dr. Kemal Gürüz, üniversite ile medreseyi karşılaştıran eseri çok ihtiyaç duyulan bir zamanda yayımlamaktadır.

A.M.Celâl Şengör

Bugünkü Türk üniversitesi yargılanırken bu gibi eserleri rehber olarak okumalıyız. Batı dünyasının üniversitelerinin tarihi gelişimi ve örgütlenmesi mutlak önemdeydi ve Kemal Gürüz hocanın bu konuyu çok uzun zamandır incelediği açık. Bana göre Medrese v. Üniversite kitabına, Batı’nın eğitim tarihi ve akademi dünyasını öğrenmek için başvurulmalı. Ben bu eserin bilhassa bu konularla ilgili bölümlerini Türk öğrenciler ve akademisyenler için okunması gerekli bir çalışma olarak görüyorum.

İlber Ortaylı, Hürriyet

Prof. Gürüz kitabında, Avrupa’da üniversitenin niye farklı bir seyir izlediğini ayrıntılı olarak anlatıyor. Bence kitabın en değerli bölümleri, üniversitenin tarihsel gelişimini anlatan bölümleridir.

Taha Akyol, Milliyet Kitap

Özellikle Gazali’den itibaren İslam’ın felsefeyi dışlaması ama Hristiyanlığın felsefeyi tartışmaya devam etmesi Kemal Gürüz’e göre medresenin nakille yetinip donmasına, üniversitenin ise bugünkü üniversiteye doğru evrilmesine neden oldu.

Kemal Gürüz’ün bu çok değerli kitabını herkese öneririm.

İsmet Berkan, Hürriyet