Türkiyede Kısa Çalışma: İktisadi, Hukuki ve Muhasebe Boyutu

Çalışma hayatı içinde işçi ve işverenlerin iradeleri dışında meydana gelen olumsuzlukların etkilerini bertaraf etmek için geliştirilen mekanizmalardan birisi olan kısa çalışma, bütün dünyayı olduğu gibi ülkemizi de sarsan Covid pandemisiyle beraber yeniden gündeme gelmiştir. Kısa çalışma gibi, iktisadi, hukuki ve uygulama boyutu olan bir hususun herkes için anlaşılır hale getirilmesi amacıyla ortaya koyduğumuz bu eserin ilgililere yol gösterici olmasını umut ediyoruz.

Kısa çalışma ve benzeri mekanizmaların temel amacı, çalışanların gelir düzeyinde yaşanabilecek ani azalışların etkilerini hafifletmek ve bunu yaparken de işverenler üzerindeki yükü arttırmamaktır. Bu anlamıyla hem işçi hem işveren kesimini ilgilendiren etkili bir politika aracıdır. Bu bağlamda çalışma barışı ile doğrudan ilişkilidir. Bizler bu kitabı yazarken bu düşünceden hareket ettiğimiz için çalışma barışına katkı yapacağına inandığımız bir eseri ortaya çıkarmış olmanın gururunu ve mutluluğunu yaşıyoruz. Umarız ki çalışma, hem akademik camiaya hem de politika yapıcılara yol gösterici, ufuk açıcı olur.

Saygılarımla
Dr. Cihan Serhat Kart

Bilindiği gibi kısa çalışma ödeneği , işverenlerin genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle karşı karşıya kalmaları durumunda işçilerin belirli kriterleri sağlaması koşuluyla İŞKUR tarafından yapılan bir ödemedir.

Ülkemizin karşı karşıya kaldığı yeni koronavirüs tehlikesi ile beraber 26 Mart 2020 ve 31080 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda kısa çalışma ödeneği başvuru şartlarına yeni koronavirüs(Covid-19) eklenmiştir.

4447 sayılı İşsizlik Ödeneği Kanunu’na aşağıdaki madde ilave edilmiştir ve ilgili madde de ek 2 nci maddenin üçüncü fıkrasında işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için öngörülen hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde düzenleme yapılmıştır.

Süreç bir çok iş yerini kapsamına almış ve kısa çalışma ödeneğinden bir çok şirket, şubeleridahil çalışmama/belirli oranlarda çalışmama şeklinde faydalanmışlardır. Ödenek ile beraber işverenler işçi sigorta primi ve ücret gelir vergisini çalışılmayan saatler için ödememiş ve işveren açısından rahatlatıcı etki yaratmıştır.

Bu çalışmada kısa çalışma ödeneğinin hukuki, iktisadi boyutlarına yer verilerek muhasebe hesaplarına nasıl aktarılacağı bilgisi ile konu bütünüyle ele alınmış ve çalışma model uygulaması ile sonuçlandırılmıştır.

Birçokbilgiye yer verdiğimiz bu kapsamlı çalışmayı siz değerli okurlarımızın ilgisine sunuyoruz.

Öncelikle hayatı doğru anlamlandırmamda en çok payı olan annem Muhteber Kahveci’ ye, daha sonra desteklerini esirgemeyen kardeşlerim Murat Kahveci ve Nesrin Kahveci’ ye teşekkürü borç bilirim.

Daha sonra verdiği fikirler ve sağladığı manevi katkılarıyla beni cesaretlendiren , bilgi ve tecrübeleriyle her zaman yanımda olan değerli üstadım Yeminli Mali Müşavir Coşkun Aras’ a teşekkürü borç bilirim.

Ayrıca üretmek konusunda beni harekete geçiren ve destekleyen değerli hocam Öğretim Görevlisi Cihan Serhat KART’a teşekkürü borç bilirim.

Saygılarımla
SMMM
Esra Kahveci