Yargı Etiği Felsefesi ve Fragmanları - Kurtuluş Tayanç Çalışır - Adalet Yayınevi

Gündelik yaşayıp, gündelik yol almanın aynı zamanda yaşamımızı ele geçirme tehlikesi gösterdiğine ilişkin yaygın bir rahatsızlık duygusu taşıdığımız bu günlerde karınca kararınca demeden, yoruldum demeden; azı çok edip işe koyuldum ve bu eseri meydana getirdim. İçimdeki vicdan duygusu hiç durmuyor ve böyle bir kitap yazmamı söylüyordu. Sonunda galip gelen vicdan duygum oldu. Ne de olsa vicdanlı olmaktan yorulmuyor insan!

Oldum olası adli organları ceza yerine, adalet merkezliliği hayata geçirmede yardımcı olan hukuk felsefesi örgütü olarak tasavvur ettim. Bu kitabı da bu düşünce düzleminde yazdım. Çünkü çok iyi biliyorum ki, felsefe pınarından sulanıp, beslenecek bir hukuka ihtiyacımız var!

Macera, atılganlık, bireycilik ruhunun öldüğünü; karar verme ve sorumluluk yüklenme arzusunun ise azaldığı bir dünyada avukat, yargıç ve savcılar ne otokrasiye ne de bürokrasiye boyun eğmez insanlar olmalıdır. Onlar, ne otokrasi ne de bürokrasi içinde yer almamalıdırlar. Yargıç ve savcıları ve hatta tüm hukukçuları, o büyük ve mütevazı yerlerini gururla, temiz bir iç güzellik içinde kabullenip, özgür ruhlarından asla taviz vermeyen, şair bir kişiliğin ince hassasiyetinin dikkatinden çıkmışçasına titiz çalışan, güneş dağların arkasında kaybolup gecenin karanlığı yeryüzüne inse bile adalet için çırpınıp duran insanlar olarak tasavvur ettim oldum olası.

İşte bu bilinçten ve umut edişten hareketle adaletin tecellisi, hak ve özgürlüklerin korunması ve eşitliğin sağlanmasına katkı yapabilmek hedefiyle, hukuk felsefesinin özellikle adalet, hak ve özgürlükler, eşitlik, yargının bağımsızlığı gibi konularına dair felsefi denilebilecek yaklaşımlarımı ayrıntıya girmeden, adeta bir aforizma tadında, az ve öz, yalın ve duru bir şekilde, bir uygulayıcı gözüyle elimden geldiğince anlatarak, uygulayıcıların zihin dünyalarında şimşekler çaktırmaya çalıştım. Başka bir deyişle felsefenin hukuka ve hukukunda uygulamaya ilişkin alanında küçük bir gezi yaparak gördüklerimi, duyumsadıklarımı ve düşündüklerimi yazdım. Dolayısıyla konulara değinirken kendi felsefi bakış açım ve yorumsal üslubumla yaklaştığım yadsınamaz. Önemle belirtmeliyim ki, yukarıdaki satılarda da ifade etmeye çalıştığım gibi, bu kitap yargı etiğinin neliğine dair felsefi düşünüşten (yani saf yargı etiği felsefesinden) ibaret değildir. Bir bakıma hukukun kendi varlığını dönüştürmek için neler yapılabileceğinin gözden geçirilmesi çalışmasıdır diyebiliriz.

Ayrıca insani değerlerin rasyonalizm, rekabet, tüketimcilik ve bireycilik tarafından tehdit edildiği bir dünyada insan kalabilmenin bile zor olduğu günümüzde yargıçlardan beklenen etik değerlerin normalüstü bir seviyede olduğunun bilinciyle kaleme alınmış yazılardan oluşan bu kitap, daha çok yargı etiğinin, şimdi olduğundan farklı bir adalet tasavvuru olabileceğini göstermek amacını da omuzlarının tatlı yükü olarak kabullenmiştir. Önemle belirtmeliyim ki insan toplumunun tarihsel açıdan dinamik gerçekliğini çeşitli yönleriyle ele alan tüm felsefe alanları gibi, düşümdeki adalet tasavvuru da toplumunun tarihsel açıdan dinamik gerçekliğini göz ardı etmemeye özen göstermiştir.

Yargıç ve savcılar için etik değer demek, meslektaşlarıyla olan ilişk